2025 yılı Dünya Diyabet Günü teması, "İşyerinde Diyabet ve İyilik Hali". Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF), diyabetle yaşayan bireylerin iş hayatında karşılaştığı zorluklara dikkat çekerek, işverenleri ve çalışanları "İşyerinde diyabet konusunda daha fazlasını öğrenin ve daha fazlasını yapın!" çağrısıyla farkındalığa davet ediyor.
Dünyada 2024 itibarıyla yaklaşık 589 milyon kişi diyabetle yaşıyor. Bu bireylerin yaklaşık %70'i çalışma çağında ve yaşamlarının büyük bir kısmını iş ortamlarında geçiriyor. Ancak diyabetli bireylerin işyerindeki gereksinimleri çoğu zaman göz ardı ediliyor; destek mekanizmaları ise ya yetersiz ya da hiç mevcut değil.
IDF'nin beş kıtada yürüttüğü küresel araştırma, çarpıcı sonuçlar ortaya koydu:
Diyabetle yaşayan çalışanların %40'ı işyerinde kötü muameleye maruz kalıyor.
%32'si bu nedenle işini bırakmayı düşündüğünü bildiriyor.
Tip 1 diyabetli çalışanların %46'sı, tip 2 diyabetli çalışanların %36'sı ayrımcılık yaşadığını ifade ediyor.
%28'i diyabet yönetimi için ara ya da izin taleplerinin reddedildiğini söylüyor.
Diyabetli bireylerin bir kısmı hastalığını gizliyor: katılımcıların %10'u, durumu işverenine bildirmediğini; bildirmeyenlerin %43'ü farklı muamele görmekten korktuğunu belirtiyor. Bu "sessizlik kültürü", işyerinde diyabetle ilgili açık iletişimin önünde ciddi bir engel oluşturuyor.
Diyabetle yaşamak, günlük planlama, ilaç kullanımı, kan şekeri takibi gibi sürekli öz bakım gerektirir. Uygun destek sağlanmadığında, bu rutin işlemler çalışanlar için stres kaynağına dönüşebilir. Oysa işyerinde atılacak bazı basit ama etkili adımlar büyük fark yaratabilir:
Kan şekeri ölçümü veya insülin uygulaması için özel alanlar sağlamak,
Esnek çalışma saatleri ve tıbbi randevulara zaman tanımak,
Diyabet farkındalığı eğitimleri düzenlemek,
Kantinlerde sağlıklı beslenme seçenekleri sunmak,
Yöneticiler ve çalışanlar için diyabet farkındalığı eğitimi sağlamak.
İsveç'te, tip 2 diyabeti olmayan 30–60 yaş aralığındaki 3 milyon çalışan üzerinde yapılan bir çalışmada, müşteriler veya hastalar ile yoğun etkileşim gerektiren mesleklerde çalışan erkeklerde diyabet gelişme riski duygusal yük nedeniyle %20, çatışmalar nedeniyle %15 artarken; kadınlarda bu oranlar sırasıyla %24 ve %20 olarak bulunmuştur. Ancak dikkat çekici biçimde, iş arkadaşlarından yüksek düzeyde sosyal destek alanlarda bu risklerin azaldığı gösterilmiştir. Bu bulgu, dayanışma ve destekleyici işyeri kültürünün hem ruhsal hem fiziksel sağlık üzerinde koruyucu etkisini açıkça ortaya koymaktadır.
1955 yılından bu yana diyabet farkındalığı ve önleme alanında çalışmalarını sürdüren Türk Diyabet Cemiyeti, bu yılın Dünya Diyabet Günü kapsamında ülkemizde "İşyerinde Diyabet ve İyilik Hali" temasıyla farkındalık kampanyası başlatıyor.
Türk Diyabet Cemiyeti olarak, tüm işverenleri diyabetli çalışanları destekleyen politikalar geliştirmeye, işyerlerinde sağlık dostu uygulamalar (diyabet eğitimleri, düzenli sağlık taramaları, sağlıklı beslenme imkanları, psikososyal destek) oluşturmaya çağırıyoruz.
Çalışanlarının sağlığını önceleyen kurumlar sadece üretkenliği değil, aynı zamanda toplumsal iyilik halini de artırır. Diyabetle yaşayan bireylerin işyerinde kendini güvende, saygı duyulan ve desteklenen hissetmesi bir ayrıcalık değil, temel bir hak olduğunu savunuyoruz.
Kaynaklar:
